عوارض درمان سرطان

درمان سرطان از طریق روش های مختلفی انجام میشود که رایج ترین آن شیمی درمانی میباشد. استفاده از داروهای شیمی درمانی بسته به نوع دارو معمولا با عوارضی همراه است که از فرد تا فردی دیگر متفاوت است.

علت ایجاد این عوارض این است که داروهای شیمی درمانی منجر به مرگ سلولهای سرطانی میشود ولی میتواند موجب آسیب به سلولهای سالم نیز بشود. آسیب به سلولهای سالم میتواند باعث بروز عوارض شود. برخی از این عوارض شامل موارد زیر می باشد:

خستگی: یعنی احساس افسردگی حتی اگر به اندازه کافی بخوابید. این شایعترین عارضه شیمی درمانی است. انجام فعالیت های بدنی مناسب ، صحبت با یک مشاور جهت کنترل استرس و اضطراب بیماری، لمس درمانی، موزیک درمانی، استفاده از مکمل های غذایی و دارویی می تواند در رفع خستگی موثر باشد.
ریزش مو: موهای بدن فرد ممکن است هر چند وقت یکبار به صورت توده های بزرگ بیرون بیایند. ریزش مو معمولا بعد از چند هفته اول شیمی درمانی شروع میشود و تمایل به افزایش یک تا دو ماه پس از شیمی درمانی دارد.کلاه های خنک کننده ممکن است به کاهش ریزش مو کمک کنند.
درد: شیمی درمانی گاهی باعث درد میشود.این درد ممکن است بصورت سردرد ، درد عضلانی، دل درد باشد. بیشتر انواع دردهای مربوط به شیمی درمانی بین درمان های فردی بهتر میشوند یا از بین میروند. با این حال آسیب عصبی اغلب با هر دوز بدتر میشود. گاهی اوقات دارویی که باعث آسیب عصبی میشود باید متوقف شود. ممکن است ماه ها یا سالها طول بکشد تا آسیب عصبی ناشی از شیمی درمانی بهبود یابد یا از بین برود. در برخی افراد ممکن است باعث آسیب دائمی شود. درمان هر درد مرتبط با سرطان با در نظر گرفتن علت شروع میشود. دادن داروهای مسکن، مسدود کردن سیگنال های درد از اعصاب به مغز با درمان های ستون فقرات یا بلوک های عصبی و تنظیم دوز داروهای خاص از موارد کنترل درد میباشد که توسط پزشک تعیین میشود.
زخم های دهان و گلو: شیمی درمانی میتواند به سلولهای داخل دهان و گلو آسیب برساند. این باعث ایجاد زخم های دردناک در این نواحی میشود، وضعیتی بنام موکوزیت. زخم های دهان معمولا 5 تا 14 روز پس از درمان ایجاد میشود؛ همچنین مهم است که مراقب عفونت در این زخم ها باشید. داشتن یک رژیم غذایی سالم و تمیز نگه داشتن دهان و دندان میتواند خطر ابتلا به زخم های دهان را کاهش دهد.
اسهال: اسهال شدید ممکن است باعث کم آبی بدن و عدم تعادل الکترولیت شود. استفاده از داروهایی مانند لوپرامید و دیفنوکسیلات کمک کننده هستند. گاهی اوقات کار نکردن لوزالمعده به خوبی میتواند باعث اسهال شود. این برای برخی از افراد مبتلا به سرطان پانکراس اتفاق می افتد. در این صورت جایگزینی آنزیم های پانکراس که به هضم غذا کمک میکنند میتواند کمک کند و ممکن است یک گزینه درمانی باشد. در اسهال های خفیف عدم مصرف کافئین ، الکل ، لبنیات، چربی، فیبر ، آب پرتقال ، آب آلو و غذاهای تند میتواند کمک کننده باشد. برای جلوگیری از کم آبی آب و سایر مایعات شفاف بنوشید.
یبوست: شیمی درمانی می تواند باعث یبوست شود. این به این معنی است که فرد دفعات کافی مدفوع نداشته باشد یا حرکات روده دشوار داشته باشد. سایر داروها مانند داروهای مسکن نیز میتواند باعث یبوست شود.نوشیدن مایعات کافی ، خوردن وعده های غذایی متعادل و ورزش منظم خطر یبوست را کاهش میدهد.
تهوع و استفراغ: شیمی درمانی، پرتو درمانی و سایر درمان های سرطان می توانند باعث تهوع و استفراغ شوند. این علائم میتواند خفیف یا شدید باشد. حالت تهوع و استفراغ خفیف می تواند ناراحت کننده باشد اما معمولا به سلامتی فرد آسیب نمیرساند. استفراغ زیاد می تواند باعث سایر مشکلات سلامتی مانند کم آبی بدن، کاهش وزن و خستگی شود. پزشک ممکن است داروهایی مانند دولاسترون، اپرپیتانت( ابیتانت) ، انداسترون ، اولانزاپین و دگزامتازون تجویز کند.
اختلالات خونی: مغز استخوان، بافت اسفنجی داخل استخوان های هر فرد است که سلول های خونی جدید میسازد. شیمی درمانی بر این فرایند تاثیر می گذارد، بنابراین ممکن است باعث عوارض جانبی ناشی از کم بودن سلول های خونی شود. انجام آزمایشات خون مداوم برای فرد در حال درمان سرطان بسیار مهم است. آزمایش CBC سطح گلبول های قرمز و گلبول های سفید و تعداد پلاکت ها را در خون نشان میدهد . گلبولهای قرمز ناکافی باعث بیماری بنام کم خونی میشود. علائم شامل: خستگی، سرگیجه و تنگی نفس است. گلبول های سفید ناکافی باعث بیماری بنام لکوپنی میشود. این خطر ابتلا به عفونت را افزایش می دهد. تعداد پلاکتهای ناکافی باعث بیماری بنام ترومبوسیتوپنی می شود. پلاکت ها سلولهایی هستند که خونریزی را با تشکیل لخته های خون متوقف میکنند.
اثرات سیستم عصبی: برخی داروها باعث آسیب عصبی میشوند. این میتواند علائم عصبی یا عضلانی زیر را ایجاد کند: مور مور، سوزش، ضعف یا بی حسی در دستها و پاها، عضلات ضعیف و دردناک، لرزش، سفتی گردن یا سردرد، مشکلات بینایی و شنوایی.
از دست دادن اشتها: این از عوارض شایع سرطان و درمان آن است. از دست دادن مداوم اشتها ممکن است منجر به کاهش وزن ، دریافت نکردن مواد مغذی مورد نیاز بدن، خستگی و ضعف ناشی از کاهش عضلانی شود. عوامل بسیاری باعث از دست دادن اشتها میشود که شامل موارد زیر است: تغییرات در متابولیسم که فرایند تجزیه غذا و تبدیل آن به انرژی در بدن است؛ چنین تغییراتی میتواند با سرطلان پیشرفته رخ دهد. سرطان داخل شکم که مممکن است باعث تحریک یا تورم شود. آسیت که تجمع مایع پر از پروتیئن در شکم است که ممکن است احساس سیری ایجاد کند. تهوع و استفراغ. زخم های دهان و درد دهان. عفونت در دهان. مشکل در جویدن و بلع. یبوست یا اسهال. خستگی و افسردگی. استرس یا اضطراب.

جهت مدیریت از دست دادن اشتها میتوان اقدامات زیر را انجام داد:
5 تا 6 وعده غذایی کوچک در روز میل کنید و هر زمان که احساس گرسنگی کردید میان وعده میل کنید.
میزان خوردن را محدود نکنید.
مشخص کنید در چه ساعتی از روز گرسنه هستید و در آن ساعت غذا بخورید.
از میان وعده های مغذی و پرکالری و پرپروتیئن استفاده کنید. این شامل میوه های خشک ، آجیل ، ماست، پنیر، تخم مرغ، میلک شیک، بستنی، غلات، پودینگ، گرانولا میشود.
کالری و پروتیئن غذاها را با افزودن سس، کره ، پنیر، خامه ترش، آجیل یا کره آجیل افزایش دهید.
مایعات را در بین وعده های غذایی بنوشید نه همراه غذا، که ممکن است باعث شود خیلی سریع احساس سیری کنید.
اگر بو یا طعم غذا باعث حالت تهوع شما میشود غذای سرد یا در دمای اتاق بخورید. این کار باعث کاهش بوی آن و کاهش طعم آن میشود.
اگر تغییراتی در طعم دارید مانند طعم فلزی در دهان، سعی کنید قبل از خوردن غذا آب نبات های سفت مانند نعنا یا قطره لیمو بمکید.
ورزش های سبک مانند 20 دقیقه پیاده روی را حدود یک ساعت قبل از غذا انجام دهید.
استفاده از مکمل های اشتها آور مانند شربت زینک، ویتامین ب1، بتائین، روغن ماهی.

مشکلات قلبی: مشکلات قلبی یک عارضه جانبی غیر معمول اما جدی برخی از درمان های سرطان است. اصطلاح پزشکی سمیت قلبی به این نوع عوارض اشاره دارد . افرادی که مشکلات قلبی را تجربه می کنند ممکن است این علائم را داشته باشند: تنگی نفس، سبکب سر یا سرگیجه، ناراحتی یا درد قفسه سینه، خستگی، دست ها یا پاهای متورم. در صورت داشتن هر یک از علائم باید به پزشک معالج خود اطلاع دهید.

مشکلات استخوان، مفاصل و بافت نرم: شیمی درمانی ، داروهای استروئیدی یا هورمون درمانی ممکن است باعث نازک شدن استخوان ها شود که به آن پوکی استخوان یا درد مفاصل می گویند.ایمونوتراپی ممکن اسن باعث ایجاد مشکلات در مفاصل یا عضلات شود. اینها به عنوان مشکلات روماتولوژیک شناخته میشوند. افرادی که فعالیت بدنی ندارند ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این شرایط باشند. بازماندگان سرطان می توانند خطر ابتلا به پوکی استخوان را به روش های زیر کاهش دهند: اجتناب از محصولات تنباکو ، مصرف غذاهای غنی از کلسیم و ویتامین دی ، فعال شدن بدنی ، محدود کردن میزان مصرف الکل.

تعداد بازدیدکننده تا این لحظه