لوپوس چیست؟
لوپوس یک بیماری خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به اشتباه به بافت های سالم در بسیاری از قسمت های بدن حمله می کند. لوپوس می تواند پوست, مفاصل, کلیه ها, مغز و سایر اندام ها را تحت تاثیر قرار دهد و با دوره هایی از وخامت و بهبودی علایم مشخص می شود.
در زنان احتمال ابتلا به لوپوس 9 برابر بیشتر از مردان است و احتمال ابتلای زنان در دوران باروری 15 برابر بیشتر از دیگر دوره هاست.
انواع لوپوس
- لوپوس اریتماتوز سیستمیک ( SLE) :باعث تغییرات بیوشیمیایی و ساختاری در پوست، مفاصل و عضلات میشود. الگوی مشخص بالینی برای این عارضه وجود ندارد و معمولا ارگان های مختلفی را مانند ریه ، قلب، کلیه و مغز درگیر میکند.
- لوپوس اریتماتوز دیسکوئید (DLE) : این نوع از لوپوس فقط پوست را مبتلا میکند. در افرادی که در برابر آفتاب قرار دارند بیشتر دیده می شود. ضایعات قرص مانند این بیماری معمولا بعد از بهبودی روی پوست باقی می مانند.
- لوپوس دارویی: به واسطه داروهای خاصی ایجاد می شود.در حال حاضر در حدود 38 دارو وجود دارد که مشخصا مصرفشان ممکن است سبب بروز لوپوس دارویی شود.لوپوس دارویی معمولا خفیف تر از لوپوس سیستمیک است و اغلب ماه ها و حتی سالها بعد از شروع مصرف داروهای مسبب آن، بروز می نماید.
عوامل خطر لوپوس
- استرس
- عفونت های ویروسی
- قرار گرفتن در معرض نور آفتاب یا نور ماورای بنفش
- داروهای خاص
- زایمان
- یائسگی
- بلوغ
علایم لوپوس
علایم لوپوس از فردی به فرد دیگر متفاوت است و می تواند از خفیف تا شدید متغییر باشد.
- آرتریت( التهاب مفاصل): باعث دردناک و متورم شدن مفاصل می شود.
- تب
- خستگی
- بثوراتی که روی صورت در سراسر بینی و گونه ها ظاهر می شود.( بصورت پروانه ای)
- زخم های دهانی
- درد شکمی
- قاعدگی های نا منظم
- بی اشتهایی و از دست دادن وزن
- حساسیت به نور
- ریزش مو
- بثورات پوسته پوسته گرد که می توانند در هر جایی از بدن ظاهر شوند.
- تورم در پاها یا اطراف چشم
- سردرد ، سرگیجه ، افسردگی و یا تشنج
عوارض لوپوس
- نارسایی کلیه: لوپوس باعث التهاب در سراسر بدن می شود که می تواند منجر به تغییراتی در عملکرد کلیه از جمله نارسایی کلیه شود. به این بیماری نفریت لوپوس می گویند. نارسایی کلیه خطرناک ترین عارضه لوپوس است.
- پریکاردیت: التهاب پوشش اطراف عضله قلب
- میوکاردیت: التهاب خود عضله قلب
- واسکولیت: التهاب عروق خونی
- سکته قلبی (MI )
- پلوریت: التهاب بافتی که ریه ها را احاطه کرده است و باعث دردناک شدن تنفس می شود
- آترواسکلروز: زمانی اتفاق می افتد که چربی و سایر مواد به دیواره رگ خونی بچسبند و پلاک تشکیل دهند. این می تواند در رگ های خونی در سراسر بدن اتفاق بیفتد.
- تشنج: تشنج و مشکلات حافظه ناشی از تغییرات در مغز و سیستم عصبی مرکزی
تشخیص لوپوس
- عکس قفسه سینه که باعث تشخیص وجود التهاب در ریه ها می شود.
- نوار قلب که میتواند باعث تشخیص مشکلات قلبی ناشی از لوپوس شود.
- اسکن مغزی شامل سی تی اسکن و ام آر آی( MRI )
- بیوپسی یا نمونه برداری از کلیه
- تست های خونی که شامل اندازه گیری سطح گلبولهای قرمز ، سفید و پلاکت ها است
- تست های خونی مخصوص لوپوس که تخصصی ترین و دقیق ترین روش برای تشخیص دقیق لوپوس می باشد.
درمان لوپوس
در حال حاضر هیچ درمان قطعی برای بیماری لوپوس وجود ندارد . لوپوس یک بیماری مزمن است که نیاز به مدیریت منظم دارد.هدف از درمان این است که فرد بتواند علایم بیماری خود را کنترل و مدیریت کند و میزان آسیبی که این بیماری به اندامها وارد می کند را محدود کند. افرادی که علایم خفیفی از بیماری لوپوس را دارند ممکن است به درمان محدودی نیاز داشته باشند.
- کرم های استروئیدی برای بثورات پوستی
- قرص های استروئیدی مانند پردنیزولون در موارد وخیم بیماری
- هیدروکسی کلروکین برای خستگی و مشکلات پوستی و مفصلی
- داروهای کاهش دهنده سیستم ایمنی بدن مانند سیکلوفسفامیدو مایکوفنولات
- ریتوکسی ماب